I. THỰC TRẠNG VÀ XU HƯỚNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ HIỆN NAY
Ngày nay, kế toán thuế luôn là mối quan tâm hàng đầu của các chủ doanh nghiệp dẫn đến việc không quan tâm đến kế toán quản trị có thể vì một số lý do như sau:
– Chỉ cần kê khai và báo cáo thuế đúng thời hạn với quy định.
– Che dấu doanh thu bán hàng không xuất hóa đơn dẫn đến tình trạng theo dõi 2 sổ sách kế toán nội bộ và kế toán thuế.
– Doanh nghiệp không có được bộ máy kế toán chất lượng dẫn đến không bảo vệ các chi phí hợp lý của doanh nghiệp.
– Chủ Doanh nghiệp đều là chuyên gia trong ngành nghề vì vậy thành lập công ty kinh doanh theo chính sự hiểu biết ngành nghề mà chủ doanh nghiệp đã làm, vì thế không nắm rõ quy định pháp luật thuế và kế toán.
– Nhân sự kế toán chuyên môn cao thường vẫn đang thiếu hụt và tập trung vào các công ty tập đoàn lớn.
Xu hướng mới của Kế toán quản trị hiện đại:
Với hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện, các quy định chính sách áp dụng rõ ràng vì thế công việc kế toán thuế sẽ được cập nhập, ghi sổ không còn là vấn đề quan trọng với doanh nghiệp. Dần dần kế toán sẽ chuyển sang phân tích số liệu kế toán nhằm kiểm soát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, chính vì thế mà kế toán quản trị sẽ trở nên rất quan trọng trong doanh nghiệp.
Kế toán quản trị lúc này sẽ được chủ doanh nghiệp quan tâm và yêu cầu bộ phận kế toán quản trị những mục như sau:
+ Kế toán quản trị sẽ quản trị các yếu tố sản xuất kinh doanh: mua sắm tài sản cố định, tuyển dụng và sử dụng lao động – cơ cấu tiền lương thưởng- KPI lộ trình thăng tiến,…
+ Kế toán quản trị sẽ quản trị về chi phí và giá thành sản phẩm nhằm tối ưu chi phí và giá thành sản phẩm tạo lợi thế cạnh tranh về giá cho doanh nghiệp: Người làm kế toán quản trị phải phân loại chi phí, lập dự toán chi phí, tập hợp, tính toán, phân bổ chi phí, giá thành sản phẩm, lập báo cáo phân tích chi phí theo bộ phận
+ Kế toán quản trị sẽ quản trị về doanh thu và kết quả kinh doanh: phân loại doanh thu, lập dự toán doanh thu, lập báo cáo phân tích kết quả chi tiết theo chi nhánh- phòng ban xác định tỷ suất lợi nhuận từng sản phẩm , dịch vụ….
+ Kế toán quản trị sẽ quản trị các khoản nợ và dòng tiền, các hoạt động đầu tư
+ Kế toán quản trị sẽ quản trị các hoạt động khác của doanh nghiệp: Kiểm soát và quản trị cấu trúc khoản mục chi phí của doanh nghiệp, lập ngân sách hoạt động -điểm hòa vốn của doanh nghiệp
II. VAI TRÒ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG DOANH NGHIỆP?
Kế toán quản trị có vai trò chủ yếu là thu thập phân tích số liệu và cung cấp thông tin thích hợp – nhanh chóng – chính xác cho ban giám đốc thực hiện việc điều hành, kiểm soát hoạt động của tổ chức và thông tin ra quyết định. Hệ thống kế toán quản trị được xây dụng và thực hiện qua các bước như sau:
- Lập kế hoạch: Các giám đốc doanh nghiệp luôn có kế hoạch kinh doanh rõ ràng vào đầu các năm tài chính và mục tiêu của họ là đưa công ty cán đích doanh thu. Kế hoạch này sẽ gắn liền với mục tiêu ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn. Khi lên kế hoạch, giám đốc doanh nghiệp cần liên kết tất cả các lực lượng của các bộ phận trong công ty để hướng tới mục tiêu đã xác định.
- Tổ chức công tác điều hành: Trong việc tổ chức, nhà quản lý sẽ quyết định cách liên kết tốt nhất giữa tổ chức, con người với các nguồn lực lại với nhau sao cho kế hoạch được thực hiện có hiệu quả nhất. Trong việc điều hành, các nhà quản lý giám sát hoạt động hàng ngày và giữ cho cả tổ chức hoạt động trôi chảy.
- Kiểm soát: Sau khi đã lập kế hoạch và tổ chức thực hiện, các giám đốc điều hành là người phải kiểm tra và đánh giá việc thực hiện kế hoạch. Để thực hiện chức năng kiểm tra, họ sử dụng các bước công việc cần thiết để đảm bảo cho từng bộ phận và cả tổ chức đi theo đúng kế hoạch đã vạch ra.
Trong quá trình kiểm soát, họ sẽ so sánh hoạt động thực tiễn với kế hoạch đã thiết lập. So sánh này sẽ chỉ ra ở khâu nào công việc thực hiện chưa đạt yêu cầu, và cần sự hiệu chỉnh để hoàn thành nhiệm vụ và mục tiêu đã thiết lập.
- Ra quyết định: Ra quyết định là việc thực hiện những lựa chọn hợp lý trong số các phương án khác nhau. Ra quyết định không phải là một chức năng riêng biệt, nó là một chức năng quan trọng, xuyên suốt các khâu trong quá trình quản lý một tổ chức, từ khâu lập kế hoạch, tổ chức thực hiện cho đến kiểm tra đánh giá. Chức năng ra quyết định được vận dụng liên tục trong suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
III. DOANH NGHIỆP NÀO NÊN ÁP DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
Kế toán quản trị có vai trò cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu của mình đề ra bằng cách hạch toán tài chính, lập kế hoạch và kiểm soát tái cơ cấu chi phí , xây dựng chiến lược phát triển của doanh nghiệp, vì thế tất cả các doanh nghiệp đều phải quản lý số liệu kế toán chính xác để xây dựng hệ thống kế toán quản trị để đưa ra thông tin ra quyết định giúp doanh nghiệp vận hành, kiểm soát, phát triển bền vững .
Dưới đây là những doanh nghiệp xây dựng hệ thống kế toán quản trị như sau:
- Doanh nghiệp cần sổ sách minh bạch để gọi vốn cổ đông mới.
- Doanh nghiệp có định hướng phát triển theo chuỗi
- Doanh nghiệp có mô hình tập đoàn, công ty cổ phần, mô hình holding
- Doanh nghiệp có ý định mong muốn lên sàn chứng khoán.